بحران میانسالی چیست؟

اولین بار الیوت ژاک (Elliot Jaques) در سال ۱۹۶۵ مفهوم بحران میانسالی را مطرح کرد و روان‌شناسان پیروِ فروید (Freud) مانند کارل یونگ (Carl Jung) فراوان از آن استفاده کردند. بحران میانسالی به دوره‌ای طبیعی در زندگی افراد اطلاق می‌شود که طی آن از دوره‌ جوانی به دوره‌ی میانسالی وارد می‌شوند.

در این دوره، بزرگسالان مدام دستاوردها، اهداف و رؤیاهایشان را با آنچه در گذشته آرزویش را داشتند، و مرحله‌ی فعلی زندگی‌شان مقایسه می‌کنند. بحران میانسالی هم در مردان و هم در زنان اتفاق می‌افتد، اما نوع این بحران در آنها متفاوت است. مردان مستقیما بر دستاوردهایشان تمرکز می‌کنند و تمایل دارند موفقیت‌هایشان را به اطرافیان ثابت کنند اما زنان تمایل دارند ظاهر فیزیکی و جذابیت‌های ظاهری‌شان را حفظ کنند.

از آنجا که بسیاری از میانسالان در این دوره دیگر به عنوان والدین وظایف چندانی ندارند، مایلند کارهایی انجام بدهند که در گذشته به دلیل وجود فرزندان از انجام‌شان چشم‌پوشی کرده بودند.

افرادی که عمرشان را صرف اهداف و آرزوهایشان کرده‌اند کمتر از سایرین به بحران میانسالی دچار می‌شوند و پا‌به‌سن گذاشتن برایشان راحت‌تر است. اما دسته‌ی دیگر ناگهان متوجه می‌شوند که سن‌شان بالا رفته، زمان‌ گذشته است و هنوز آن‌طور که می‌خواستند برای رؤیاهایشان کاری نکرده‌اند.

این موضوع می‌تواند برای آنها ناراحتی و پشیمانی زیادی به بار بیاورد. بحران میانسالی می‌تواند به شکل‌های خفیف یا خطرناک بروز کند و بر سلامتی، رفاه و وضعیت مالی افراد تأثیر بگذارد. اگر افراد نشانه‌های این بحران را بشناسند و به محض بروز این علائم، کاری انجام دهند، می‌توانند از آن جان سالم به در ببرند.1

علائم بحران میان‌سالی در مردان و زنان

همان‌طور که ذکر شد، یکی از شایع‌ترین نشانه‌هایی که در دوران بحران40سالگی دیده می‌شود آشفتگی روحی و افسردگی است. با استناد به مقاله‌ای که توسط مجله آمریکایی آتلانتیک به چاپ رسیده است، علائم افسردگی مرتبط با بحران میان‌سالی در مردان و زنان مقداری متفاوت خواهد بود.

برای مثال اکثر بانوان حالاتی مشابه غم و اندوه، ناامیدی، فقدان احساس لذت و خستگی جسمی را تجربه می‌کنند. این در حالی است که آقایان علاوه بر این نشانه‌ها، با موارد زیر هم دست‌وپنجه نرم خواهند کرد:

- پرخاشگری

- تحریک‌پذیری

- افزایش ریسک‌پذیری

- از دست دادن کنترل

- عصبانیت ناگهانی

دکتر Stephen Mechanick مدیر گروه روان‌پزشکی بیمارستان برین مار می‌گوید: علت اختلاف در نشانه‌های بحران میان‌سالی میان زنان و مردان به‌ویژه درزمینهٔ اختلال افسردگی، به باورهای فرهنگی جای افتاده بین مردم بازمی‌گردد.

بر اساس بخش بزرگی از این اعتقادات، مردان دارای خلق‌وخویی تهاجمی‌تر هستند و کمتر روی احساسات خود تمرکز می‌کنند؛ اما نمی‌توان این تفکر نسبتاً غالب را به‌کل یک جامعه تعمیم داد. عصبانیت علامت مشکلی زمینه‌ای است و لزوماً همیشه با افسردگی در ارتباط نخواهد بود. بدین ترتیب به‌احتمال‌زیاد زنان و مردان به یک نسبت با علائم بحران میان‌سالی روبه‌رو خواهند شد و تنها در چگونگی ابراز آن متفاوت خواهند بود.2
 

عوارض بحران میانسالی

بحران میانسالی در بیشتر مواقع هزینه‌های مالی و روحی فراوانی نیز تحمیل می‌کند و حفره‌ای عمیق در میزان پس انداز و بازنشستگی و همچنین ارتباط عاطفی افراد با شریک زندگی خود و اعضای خانواده‌اش ایجاد می‌کند.
 
ناامیدی از آینده نیز مساله تازه‌ای است که در بحران میانسالی دیده می‌شود. او هیچ چشم اندازی برای آینده نمی‌بیند و تلاش‌هایش برای بهبود زندگی را از دست می‌دهد.
 
فکر کردن زیاد به مرگ نیز از عوارض بحران میانسالی است که مانع امید به آینده می‌شود و در نهایت فرد را دچار وسواس مرگ و افسردگی می‌کند‎.‎
 
افرادی که دچار بحران میانسالی هستند تمایل زیادی به ترک رابطه دارند و ممکن است رابطه‌های موازی را تجربه کنند و یا بخواهند طلاق بگیرند. آنها به دنبال فرد تازه‌ای برای دریافت احترام، محبت و توجه هستند و آنچه در رابطه دارند را ناکافی، ناامید کننده و اشتباه می‌دانند.‎
 
همچنین برای برخی از افراد افسردگی همراه با بی‌انگیزگی شدید است. کاری که همیشه با علاقه انجام می‌دادند را بسیار کسالت بار و نفرت انگیز می‌دانند و رابطه، دوستان، خانواده و امور زندگی روزمره برایشان غیر قابل تحمل است.3

نکات و استراتژی‌های مقابله با بحران میانسالی

 
۱. پذیرش بحران
فرد ابتدا باید وجود این بحران را بپذیرد. تأیید تغییراتی که در فرد اتفاق افتاده است، می‌تواند به او کمک کند راهی برای مدیریت این بحران بیابد.
 
۲. قبل از ایجاد هر تغییر اساسی، فکر کنید
قبل از ترک شغل، خرید اتومبیلی گران‌قیمت یا ترک همسر با اعضای خانواده یا دوستان‌تان صحبت کنید. گاهی اوقات، دیدگاه یک شخص دیگر می‌تواند به تصمیم گیری بهتر بینجامد.
 
۳. در جلسات مشاوره شرکت کنید
شرکت در جلسات مشاوره در گذر از بحران میانسالی بسیار مفید است. مشاوره می‌تواند شامل روان‌کاوی، استفاده از دارو و درمان‌های کل‌نگر باشد.
 
۴. بحران میانسالی به‌طور کلی چیز بدی نیست
از افکار و ایده‌های جدید به شیوه‌ای مثبت استفاده کنید. بررسی دقیق نگرش‌های جدید، می‌تواند اثرات منفی بحران را کاهش دهد.
 
۵. از لاک خود بیرون بیایید
فعالیتی جدید را آغاز کنید، دانش خود را افزایش دهید و به مسافرت بروید. در لاک خود فرو نروید زیرا خطر ابتلا به افسردگی در این دوره بسیار بالاست.
 
۶. در فعالیت‌های داوطلبانه شرکت کنید
داوطلب‌ شدن برای کمک به دیگران می‌تواند چشم‌انداز جدیدی برای حل مشکلات ناشی از بحران میانسالی پیش رویتان قرار دهد. برای مثال، کمک به افراد بی‌خانمان یا قربانیان خشونت‌های خانگی می‌تواند به شما کمک کند بحران میانسالی را آسان‌تر سپری کنید.
 
۷. درباره‌ی این بحران با افراد موردعلاقه‌تان صحبت کنید
گاهی اوقات، فقط داشتن شنونده‌‌ای دلسوز می‌تواند مفید باشد. می‌توانید با عزیزان‌تان در مورد موضوعات مختلف صحبت کنید. این کار به کاهش ناراحتی‌های ناشی از این بحران کمک می‌کند.
 
۸. اهداف جدید
اگر برنامه‌‌تان برای دوران میانسالی‌ چنگی به دل نمی‌زند، آن را تغییر دهید، اهداف جدید تعیین کنید و دوباره برنامه ریزی کنید. به عنوان مثال، ببینید ترجیح می‌دهید در دوران بازنشستگی کجا زندگی کنید. به سوی تغییرات مثبت گام بردارید تا انرژی تازه‌ای برای شغل جدید یا حتی ازدواج مجدد داشته باشید.

فهرستی از هر آنچه می‌خواهید در سال بعد، پنج سال بعد یا بیست سال بعد انجام دهید تهیه کنید. درباره‌ی اهداف شخصی جدیدتان با همسر یا عزیزان‌تان صحبت کنید و چگونگی دستیابی به اهداف خود را بررسی کنید.
 
۹. ورزش و رژیم غذایی سالم
ورزش، یوگا یا مراقبه به‌طور منظم می‌تواند برای افرادی که از بحران میانسالی رنج می‌برند مفید باشد. توصیه می‌کنند برای افزایش انرژی در این دوره از مواد غذایی ارگانیک و مکمل های غذایی استفاده کنید.1

پینوشتها
1.www.chetor.com
2.www.savadezendegi.com
3.www.beytoote.com